I Z V E Š T A J

O MATERIJALNOM POSLOVANjU I DRUGIM AKTIVNOSTIMA PAROHIJA

I CRKVENIH OPŠTINA EPARHIJE ZAGREBACKO-LJUBLJANSKE I CELE ITALIJE

2004. GODINE

Sagledavajuci celokupnu aktivnost na podrucju naše Eparhije, narocito obnove hramova i drugih crkvenih objekata, najviše se uradilo u Zagrebu, odnosno u SPCO Zagreb. Zahvaljujuci prilivu novcanih sredstava koje CO ostvaruje od svojih iznajmljenih lokala, finansirana je obnova katedralnog hrama Preobraženja Gospodnjeg, kao i kapele Sv. ap. Petra i Pavla na Mirogoju, te manastira Sv. Petke i manastira Marce. Crkvena opština je otkupila i adaptirala nekoliko stanova i prostorije za Muzej SPC, biblioteke i arhiva u Zagrebu, takode je pomogla i drugim crkvenim opštinama i parohijama koje nisu u mogucnosti da finansiraju ni svoje najneophodnije potrebe.

Izvetaj o radu i poslovanju SPCO u prilogu.

Finansijsko stanje i statisticki podaci u priloženim tabelama.

Radovi su obavljeni i na sledecim hramovima i parohijskim domovima:

U Varaždinu je u parohijsku crkvu Sv. vlmc. Georgija, koja je temeljito obnovljena ranijih godina, uveden plin, to je delimicno finansirano iz budžeta Grada Varaždina. Varaždinska je županija ucestvovala u obnovi filijalne crkve u Cukovcu - parohija Bolfan.

Takode se obavljaju opsežne pripreme za obnovu hrama Sv. Trojice u Koprivnici.

Na parohijskoj crkvi Sv. Georgija u Vojakovcu uradena je drenaža, a u sledecoj fazi obavice se radovi na krovištu i fasadi. Radove finansira Grad Križevci uz pomoc vernika ove parohije.

U pripremi je izrada potrebne dokumentacije za obnovu crkve Sv. Save u Križevcima. Radovi ce se finansirati iz gradskog i županijskog budžeta.

Parohija u Sisku nema crkvu, srušena je u 2. svetskom ratu, ali ima lepo uredenu kapelu i parohijski dom, koji je bio dosta devastiran proteklih godina. Kapela i kuca su obnovljeni uz finansijsku pomoc, u vidu posudbe od 30.000 kuna, EUO-a.

Nešto je uradeno na parohijskoj crkvi u Velikom Pogancu, ali zbog nesredene dokumentacije radovi su stali, obnovu je trebao finansirati darodavac - privatno lice.

Potrebna je obnova i drugih hramova, kao npr. u Plavšincu, Donjoj Reki i drugim.

Najveca je pažnja usmerena obnovi manastira Lepavine, duhovnom centru naše Eparhije. Dogovara se sa Ministarstvom kulture RH i Zavodom za zatitu spomenika kulture u Zagrebu oko potrebne dokumentacije i dozvola. Radovi ce se delimicno finansirati iz državnog budžeta i dugih izvora (EUO, prilozi vernika i dr.).

Poklonima u živežnim namirnicama: ulju, šeceru, kafi, riži, brašnu, testenini, sredstvima za higijenu i dr., koje vernici daju Manastiru, obnovljen je humanitarni rad naeg VDS u Zagrebu. Veca kolicina ovih artikala data je direktno Bogosloviji u man. Krka. Ovde su podeljeni paketi sa osnovnim živežnim namirnicama najsiromanijim vernicima koji dolaze i okupljaju se oko crkve. Gospodin Mitropolit je dao smernice da se ova humanitarna organizacija uredno registruje da bi imala legitimitet i da, kao ranije, vrši raspodelu humanitarne pomoci najugroženijim žiteljima naše Eparhije. Mora se naglasiti da je CO zagrebačka pozamašnu sumu novca izdvojila za humanitarne svrhe.

U Bjelovaru su, na crkvi Sv. Trojice, obavljeni izvesni radovi ranijih godina, a ove se godine pristupilo neophodnim radovima na parohijskom domu. Obnovljeno je kompletno krovište, zamenjena dotrajala grada i stavljen novi crep. Vrednost obavljenih radova je preko 90.000 kuna. U tu svrhu je CO pozajmila od EUO-a 50.000 kuna. Obnovljena je zasebna zgrada i u njoj uredena i osvecena sala za potrebe vernika. Ovo je finansirano iz sopstvenih sredstava i dobrovoljnim radom vernika.

Stanje filijalne crkve u Gudovcu zahteva hitnu obnovu, pa se u tom pravcu poduzimaju potrebne radnje.

Na parohijskoj crkvu u Novim Pavljanima u toku su radovi vec trecu godinu. Radovi se izvode pod nadzorom Zavoda za zatitu spomenika kulture RH, vecim delom ih finansira Ministarstvo kulture RH, pripomaže Bjelovarsko-bilogorska županija, a jedan deo sakupe parohijani. Obnovljen je zvonik, krov, deo fasade i drenaža. U pripremi je dokumentacija za obnovu filijalne crkve u Brezovcu, koja se nalazi u kriticnom stanju. Na parohijskom domu su uradene nužne intervencije ranijih godina.

U parohiji Novoseljani potrebna je obnova pomocne zgrade, koja služi za okupljanje vernika. Ove godine uradena je elektrifikacija zvona na parohijskoj crkvi u Novoseljanima iz vlastitih sredstava, koje se nalaze na depozitu kod EUO-a.

Veci gradevinski radovi izvode se na, u ratu otecenoj, crkvi u Maloj Trešnjevici. Radove finansira Ministarstvo kulture RH, a kontroliše Zavod za zatitu spomenika kulture iz Osijeka.

Na insistiranje Njegovog Visokopreosvetenstva G. Jovana, pokrenuta je akcija spasavanja crkve Sv. ap. Petra i Pavla u Severinu, licno finansira izradu novih prozora u oltaru. U vezi rešavanja pitanja ruševine parohijskog doma vodeni su razgovori sa predstavnicima administrativne opštine Severin.

Potrebna je obnova i ostalih crkava u: Bedeniku, Vel. Pisanici, Sredskoj, Narti, Bolcu, kao i rešenje ruševne crkve u Rovištu. Iz Rovišta je prenesen pokretni inventar i arhiva u Zagreb na cuvanje.

U Srpskoj Kapeli je crkva u dobrom stanju, ali je parohijska kuca zapaljena i izgorela zajedno sa arhivom i maticnim knjigama nekoliko parohija.

U grubinopoljskom se namesnitvu obnavlja najviše crkava, to je i razumljivo, jer je ovo podrucje mnogo stradalo proteklih ratnih godina. Obnovu finansira Ministarstvo kulture RH. Svi su objekti registrovani kao spomenici kulture i radove nadgledaju strucnjaci Zavoda za zaštitu spomenika kulture i Konzervatorskog zavoda iz Zagreba.

Na parohijskoj crkvi Sv. vlmc. Georgija u Grubišnom Polju radovi su stali zbog smrti direktora i vlasnika firme koja je izvodila radove. Cekalo se da prode ostavinska rasprava, pa da se nastavi s radom. Uspostavilo se da je racun države blokiran prema državi i dobavljacima, a i ostavina nije okoncana. Od samog pocetka kasnilo se sa radovima malo iz objektivnih, ali najviše iz subjektivnih razloga. Ostao je nepokriven deo krova iznad oltarskog dela jer nije dobro uradeno od samog pocetka. Sada se traži novi izvodac da ovo dovrši i nastavi ostalo po planu: drenažu, izolaciju, zvonik i dr. Konzervatori su predvideli i obnovu ikonostasa, to ce poceti možda vec ove godine. Ovih se dana dovršava unutranje uredenje parohijskog doma: krecenje, farbanje stolarije, ugradena su nova hrastova ulazna vrata, parket i terasa. Novopostavljeni sveštenik može da useli u obnovljeni stan. Radove na crkvi finansira Ministarstvo kulture RH, a za obnovu parohijskog doma dobivena je pozajmica, 30.000 kuna od EUO-a. Dve filijalne crkve ove parohije u Donjoj Rašenici i Rastovcu uništene su u ratnim dejstvima 1992. godine.

Hram Casnog Krsta u Vel. Zdencima takode je srušen od mesnih vlasti u prošlom ratu. CO je tražila odtetu sudskim putem. Spor je dobila, ali ne i odštetu, jer se opština žalila na presudu i podnela protutužbu. Na filijalnoj crkvi u Malim Zdencima nastavljeni su radovi na krovištu. Do zastoja na obnovi došlo je iz istih razloga kao i u Grubišnom Polju. Crkva je drvena, pokriva se šindrom, za to je potreban kvalifikovan majstor. Ugovor je sklopljen sa firmom koja je i zapocela radove na krovištu. Obnovu finansira i nadgleda Ministarstvo kulture RH. Sredstva se uplacuju preko racuna CO Grubišno Polje, tako je neutrošeni novac za grubišnopoljsku crkvu preusmeren na finansiranje radova na ovom objektu. Za narednu godinu zatražena su sredstva za nastavak radova i nadamo se da ce biti odobrena. Parohijski dom u Vel. Zdencima do temelja je uništen. Osnovan je crkveni odbor, koji ce u saradnji sa sveštenikom voditi brigu o ovom i drugim poslovima. Jedan od problema je bio izdavanje crkvene zemlje pod arendu i naplata iste. Formiranjem odbora i to je rešeno.

Veliko je gradilite otvoreno sa pocetkom radova na obnovi minirane crkve Sv. Dimitrija u Stupovaci. Odstranjeni su ostaci obrušenog krovita, sanirani su zidovi i upravo je ovih dana stavljena vrlo kvalitetna hrastova krovna konstrukcija. Izvodacu radova je ponudeno da preuzme poslove na hramu Sv. Georgija u Grubišnom Polju i u tom se cilju pregovara. Obnova i ovog objekta se finansira iz budžeta RH. Ovde je došlo do manjih nesuglasica na relaciji odbor - sveštenik, ali je i to prevazideno.

Zapoceti su i u planiranom roku izvedeni radovi na obnovi parohijske crkve Sv. Luke u Vel. Vukovju. Promenjena je grada, stavljen bakarni lim i fasada na tornju. Fasadirano je i procelje crkve. Krov iznad oltara je obnovljen i pokriven novim biber-crepom. U sledecoj fazi se planira obnova krovišta.

U Vel. Bršljanici je crkva temeljito obnovljena ranijih godina. Na filijalnoj crkvi Sv. Tome u Diniku obnovljen je zvonik, koji je bio u kriticnom stanju. Ovaj je hram tek nedavno uvršten u red spomenika kulture, pa se ocekuje ove godine finansiranje obnove iz budžeta RH. Dosadanje radove je obecao finansirati darodavac, poslovni covek iz Zagreba, rodom iz Dinika, sve je ostalo na obecanju, tako da stoji dug za izvedene radove, to je sveštenika dovelo u vrlo nezgodnu situaciju.

U parohiji Mikleuška postoji mogucnost da se uredi put do crkve, pa bi se moglo pristupiti obnovi i ovog objekta. Na filijalnoj crkvi Sv. Georgija u Kutinici radilo se i ranijih godina, ove se godine definitivno uredilo krovište i stavljena su nova hrastova vrata. Dobrovoljnim radom i novcem sve su uradili sami vernici.

Zapoceti su radovi na obnovi filijalne crkve Sv. Marije Magdaline u Donjoj Kovacici, parohija Veliki Grdevac. Ovo je, smatraju strucnjaci, objekat izuzetne vrednosti. Sagraden je od drvene grade i pored crkve u Malim Zdencima jedini sacuvan na ovom podrucju. Pocelo se sa restauracijom pokretnog inventara, tj. ikona i drvenih delova unutranjosti. Izvršena je dezinsekcija objekta. Za ove radove je Ministarstvo kulture dalo 100.000, Bjelovarsko-bilogorska županija 10.000 i EUO 18.000 kuna. U ovoj parohiji potrebna je obnova parohijskog hrama Sv. Trojice u Vel. Grdevcu, kao i parohijskog doma, koji je u vrlo jadnom stanju, kao i druge filijalne crkve Sv. Pantelejmona u Pavlovcu, koja poseduje veoma lep ikonostas Jovana Grabovana iz 18. veka.

Poduzete su radnje za obnovu filijalne crkve Sv. Petke u Trn. Popovcu, parohija Vel. Pašijan. Ovde je dobra vest to je, nakon desetak godina uzurpacije, konacno izašao iz crkvene kuce hrvatski branitelj, koji je valjda shvatio da to nije, niti može biti, njegovo vlasništvo.

Podnet je zahtev Ministarstvu kulture RH za obnovu parohijske ckve i kuce u Vel. Barni i ocekuje se pozitivan odgovor.

Ostale crkve u Turcevic Polju, Velikoj Peratovici i Malom Grdevcu cekaju bolja vremena. Ove su parohije najviše stradale tokom ratnih godina i vecina stanovnitva je izgnana iz svojih kuca. Vratio se neznatan broj.

O radovima u ostalim crkvenim optinama i parohijama Eparhije zagrebacko-ljubljanske u Sloveniji i Italiji vidi se iz priloženih izvetaja.

U hram. Sv. ravnoap. Cirila i Metodija u Ljubljani uvedeno je grejanje. U planu je gradnja parohijskog doma, za to do sada nije bilo razumevanja kod državnih vlasti. Nadamo se da ce posle potpisivanja sporazuma SPC i Vlade Republike Slovenije i ovo, kao i mnoga pitanja, biti rešeno.

Najveci problem, možda u celoj Eparhiji, je CO Trst. Stanje u toj crkvenoj jedinici nekima je manje-više poznato. U sredivanju stanja kontaktira se na najvišem nivou Srpska Patrijaršija - Vlada Republike Italije. Nadamo se da ce se i to rešiti.

Osnovana je misionarska parohija u Bariju.

Ovo bi bilo najbitnije i može se nadopuniti kroz primedbe i diskusiju.

Prilozi:

Tabele: statisticki podaci;

zavrni racuni;

predlozi budžeta;

izvetaji.

U Zagrebu, 17. januara 2005.

Sekretar EUO-a

protojerej-stavrofor Marinko Juretic